Van heksenprocessen tot de nieuwe doorvaart naar voormalig Oost-Indië, van het ontzet van Leiden tot aan een utopische nieuwe stad; het is slechts een greep uit de uiteenlopende kaarten en gezichten die onderzoekers Han Voogt en Hans Ingen-Housz eind vorige eeuw aantroffen tijdens hun systematische zoektocht door negen Nederlandse pamflettenverzamelingen. De ‘pamfletkaarten’ verschenen in goedkoop, efemeer drukwerk en waren dus kaarten die door relatief veel mensen werden gezien, gebruikt en verspreid. Het onderzoek zou de eerste kartobibliografie van de Explokart Studies-boekenreeks moeten worden, maar het project strandde onverhoopt in 2004. Toch leverde het een veelzijdig en verrassend onderzoekscorpus op, dat de moeite van het bestuderen waard is, en aanzet vormt tot verder onderzoek naar de rol van kaarten in nieuwsvoorziening en publieke opinie in de zestiende- en zeventiende-eeuwse Nederlanden.
Lees het volledige artikel in het nieuwe gedrukte nummer van Caert-Thresoor.
Detail van de Belegeringe van Schencken-Schans, Met alle de nieuwe Forten ende Approchen / le Siege du Fort de schinc, Avecq toutes les Nouvelles Fortifications et Approches. Willem Hondius en Jan Martszen de Jonge (toegeschreven aan). (Amsterdam: Willem en Henricus Hondius, 1635) (Amsterdam, Rijksmuseum).
DRS. J.H.C.M. VAN SCHAIK is promovendus aan de Universiteit van Amsterdam, verbonden aan onderzoeksgroep Explokart en Allard Pierson.
Caert-Thresoor verschijnt 4 keer per jaar op papier. De redactie plaatst de inmiddels verschenen afleveringen met een vertraging van 3 jaar op de website.